به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، محمد حسین رجبی دوانی امروز در طرح اندیشه‌های آسمانی در دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی مشهد در خصوص جایگاه و نقش حیاتی مسجد در فعالیت‌های گوناگون گفت: 13 سال از دوران ظهور اسلام در مکه می‌گذشت؛ اما هنوز مسجدی به دلیل حاکمیت مشرکان در آنجا تاسیس نشده بود.
در ادامه مطلب همراه دانشجو ایران باشید
وی ضمن اشاره به این مطلب که مسجد ارتباط تنگاتنگی با حاکمیت دارد، افزود: مسجد الحرام از قبل وجود داشت؛ اما آلوده به شرک وبت‌پرستی شده بود، پیامبر(ص) کنار مسجد و روبه قدس نماز می‌خواندند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: پیامبر(ص) در مکه بسیار محدود نماز جماعت با امیرالمومنین(ع) و خدیجه گزاردند چون دشمن این اجازه را به آنان نمی‌داد.
این کارشناس مسائل تاریخی با بیان اینکه اولین مسجد را پیامبر در زمان مهاجرت خود به مدینه در قبا تاسیس کردند، تصریح کرد: ایشان در این مکان منتظر رسیدن حضرت علی(ع) بودند وچون دو هفته تا رسیدن آن بزرگوار به پیامبر(ص) زمان می‌برد، ایشان بهترین عمل را ساخت مسجد دیدند.
رجبی دوانی ضمن اشاره به این مطلب که پیامبر در زمان ورود به مدینه در نخستین اقدام مسجد تاسیس کردند خاطر نشان کرد: ایشان زمینی که متعلق به دو یتیم بود را به دو برابر قیمت خریداری و در آن مسجد ساختند.
وی با تاکید بر اینکه مسجد یک بعدش عبادی است؛ اما ابعاد دیگری هم دارد، افزود: سیاست، اقتصاد و مسائل اجتماعی عین دین است؛ بنابراین همه این‌ها در مسجد شکل می‌گیرد.
این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه مسجد مرکز حکومت پیامبر(ص) بود، گفت: ایشان در مسجد به امور نظامی، سیاسی، نظامی واجتماعی می‌پرداختند.
این کارشناس مسائل تاریخی با اشاره به اینکه مسجد در جنگ خندق محل معالجه مجروحین بود، خاطرنشان کرد: فعالیت مساجد عبادی، سیاسی، اجتماعی، آموزش و تربیتی بود.
رجبی دوانی با تاکید بر این که هدف از انجام این کارکردها در مساجد بصیرت سازی مردم بود، گفت: مردم در مساجد با عرصه‌های مختلف آشنا می‌شوند.
این استاد دانشگاه با یاد آوری این مطلب که در جامعه عرب جاهلی، خواص و نخبگان؛ افرادی بودند که به سبب داشتن پایگاه اجتماعی مورد توجه دیگران بودند و همچنین توده‌های مردم از آنان خط می‌گرفتند، گفت: برای آنان معیارهای مانند شجاعت، سخاوت وسن وسال اهمیت داشت که اسلام تمام این معیارها را برهم زد.
وی با اشاره به این مطلب که اسلام معیارهایی مانند ایمان، اخلاص، تقوا و صداقت ، شناخت وتعهد را جایگزین معیارهای عرب جاهلیت کرد، بیان داشت: تغییر این معیارها برای مردمی که زمانی در جاهلیت به سر می‌بردند بسیار سخت بود.
رجبی دوانی ضمن اشاره به این مطلب که عبادت بدون علم نمی‌تواند بصیرت سازی کند، خاطر نشان کرد: افضل اعمال در شب‌های قدر بحث در زمینه علمی است.
این کارشناس مسائل تاریخی با بیان اینکه بعد از رحلت پیامبر(ص) کار سیاسی مسجد ضعیف شد، گفت: برخی درار عمارت ساختند و بعد سیاسی مسجد را گرفتند؛ امام حضرت علی(ع) زمان رسیدن به خلافت آن بعد سیاسی را دوباره به مسجد بازگرداندند.
وی با بیان این مطلب که حضرت علی(ع) خطبه‌های مهم خود را در مسجد بیان می‌کردند، تصریح کرد: بعد از عاشورا کوفه پایگاه بزرگترین انقلاب شد واین به برکت روشنگری حضرت علی(ع) است.
این استاد دانشگاه با یادآوری این مطلب که امام معصوم با وجود فشارهای زیاد حُکام خودکامه ارتباط خود با مسجد را قطع نمی‌کردند، گفت: امامان حتی با نماز خواندن پشت سر افراد فاسق از مسجد برای افزایش بصیرت مردم استفاده می‌کردند.
این کارشناس مسائل تاریخی با بیان اینکه برخی از حُکام مسجد می‌سازند، بیان داشت: انان برای اینکه خود را در نظر مردم افرادی مذهبی جلوه دهند این اقدام را انجام می‌دهند.
وی با اشاره به این مطلب که شاه ایران یک صحن در حرم ساخت وهر سال به زیارت امام رضا(ع) می‌آمد تا خود را فرد مذهبی نشان بدهد، خاطر نشان کرد: آنان مسجد می‌ساختند؛ اما در عین حال با پیام مساجد مبارزه می‌کردند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه شاه ایران برخی از مساجد را بست، گفت: پیروزی انقلاب به خاطر همین مساجد و قدرت این نکان‌های مقدس بود.
رجبی دوانی با یادآوری این که در شاه سعی در کنترل جوانان مسجد داشت، افزود: شاه با انتخاب هیئت امنا از میان افرادی بازنشسته ارتش سعی در کنترل مساجد داشت؛ اما جوانان این اجازه را به او ندادند.
وی در خصوص معماری غربی برخی مساجد امروز، گفت: متاسفانه با معماری غربی مساجد، روح را از این مکان مقدس گرفته‌اند، باید معماری مساجد، معماری اسلامی ایرانی باشد، برخی از مساجد معماری عجیب وغریبی دارند که بیشتر شیبه کلیساست!
این استاد دانشگاه بیان کرد: در تهران در مسیرهای خیابانی به ندرت مسجد دیده می‌شود، اگر مسجدی باشد با معماری غربی است و این در حالی است که مساجد، مرکز عالمان برجسته بودند که مهمترین دروس خود را در آنجا تدریس می‌کردند.
