به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، اتحادیه های جامعه اسلامی دانشجویان، جنبش عدالتخواه دانشجویی و انجمن اسلامی دانشجویان مستقل به همراه بسیج دانشجویی دانشگاه‌های صنعتی شریف، تهران، امیرکبیر، امام صادق (ع)، علامه، خواجه نصیر، شهید بهشتی و علم و صنعت صبح امروز دوشنبه با حضور در نشست خبری «شفافیت داوطلبانه» نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی اعلام کردند: طرح «شفافیت داوطلبانه» می‌تواند معیار مهم و خوبی برای سنجش میزان صدق نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی در برخود و مبارزه با فساد باشد.
در ادامه مطلب همراه سایت خبری دانشجو ایران باشید
در ابتدای این نشست، مهدی ثنایی دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه تهران و مسئول محتوایی طرح «شفافیت داوطلبانه» نامزدهای انتخابات مجلس توضیحاتی درباره کلیت و ضرورت اجرای این طرح ارائه داد و گفت: متاسفانه کمیت و کیفیت اطلاعاتی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد، بسیار ناچیز است.
ثنایی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین مصادیق شفافیت، شفافیت اطلاعات مربوط به مجلس است، اضافه کرد: از میان بیش از 90 شاخص اطلاعاتی قابل تصور و استاندارد بین‌المللی، اطلاعات اندکی داده می‌شود، آنهم با شکل نامطلوب. به همین دلیل، شناخت مردم از عملکرد نمایندگان مجلس بسیار اندک است.
ثنایی با اشاره به اینکه در حال حاضر امکان اصلاح این وضعیت، از مسیر مستقیم (قانونی کردن موضوع شفافیت) وجود ندارد و به همین دلیل، سراغ شفافیت داوطلبانه رفتیم، گفت: این حرکت (طرح) سه بخش مرامنامه شفافیت داوطلبانه، سایت شفافیت داوطلبانه و نامه نگاری‌ها و مطالبات دارد.
مسئول محتوایی این حرکت افزود: مرامنامه شفافیت داوطلبانه نیز دارای سه بخش قبل انتخابات، بعد انتخابات (در صورت برگزیده شدن) و مرتبط با جایگاه نمایندگی/ مرتبط با مجلس دارد. به عنوان مثال، تمامی توصیه‌نامه‌ها و پیگیری‌هایی که از جایگاه نمایندگی پیگیری می‌کنند یا آرایی که به کلیه طرح‌ها و لوایح در صحن مجلس و کمیسیون‌های داخلی مجلس می‌دهند.
ثنایی با تاکید بر اینکه هر نامزدی به هر مقداری که مایل باشد می‌تواند اطلاعات خود را در سایت شفافیت داوطلبانه ثبت کند، گفت: البته ضرورت دارد این کار در یک سایت واحد صورت بگیرد تا اطلاعات به صورت یکنواخت ثبت شود و امکان مقایسه راحت آن برای مردم فراهم شود. تمامی اطلاعات مندرج در این سایت بدون هیچ استثنایی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
ثنایی در ادامه به تشریح سومین بخش این حرکت یعنی نامه‌نگاری‌ها و مطالبات پرداخت و گفت: قطعا این حرکت موافقان و مخالفانی دارند. پیش‌بینی می‌کنیم اکثر نامزدها در قبال این حرکت مخالفت نکنند بخصوص مخالفت جدی، بلکه سکوت کنند که این سکوت مخرب است. برای مقابله با این مسئله، قرار است نامه‌نگاری‌های توسط تشکل‌های دانشجویی و مطالبه‌خواهی توسط مردم و رسانه‌ها با نامزدهای مجلس، نمایندگان فعلی و ادوار مجلس و سیاسیون انجام گیرد.
مسئول محتوایی این حرکت در ادامه به بررسی تجربیات جهانی موجود درباره شفافیت اطلاعات عملکرد بخش‌های حاکمیتی پرداخت و گفت: در کشور مکزیک، وعده‌های انتخاباتی نامزدها ثبت می‌شود.
ثنایی با تاکید بر اینکه طبق مطالعات موسسه idea در 72 درصد کشورهای جهان اطلاعات مالی احزاب و کاندیداهای انتخابات اعلام عمومی می‌شود، افزود: به عنوان مثال، در کشورهای آرژانتین و برزیل، کانادا، آفریقای جنوبی و نیوزیلند، این اطلاعات به مردم اعلام می‌شود.
مسئول محتوایی این حرکت با اشاره به اینکه در کشوری مانند افغانستان وضعیت مالی و دارایی‌های مقامات و همچنین مشاغل پیشین افراد به صورت شفاف به مردم اطلاع داده می‌شود، گفت: براساس بررسی‌های بانک جهانی در سال 2012، در 51 کشور از 87 کشور مورد بررسی دارایی‌های مسئولین در رده‌های مختلف در اختیار مردم قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، افغانستان، گرجستان، و هندوستان.
ثنایی افزود: در کشورهایی مانند استرالیا و ایرلند، هزینه‌های دفتری و اداری مسئولین مانند جزئیات هزینه‌های سفرها به صورت عمومی و دقیق اطلاع رسانی می‌شود و حساسیت زیادی هم به این گزارشات در این کشورها وجود دارند مثلا عدم ذکر برخی از این جزئیات در یکی از گزارشات وزیر انرژی استرالیا اخیراً در این کشور جنجالی شده است.
مسئول محتوایی این حرکت با اشاره به اینکه یکی دیگر از محورهای خیلی مهم، بحث هدایا است، گفت: وقتی مباحث حاکمیتی مطرح است، تفاوت بین هدیه و رشوه بسیار ناچیز است. در کشورهای مختلف جهان و مجامع بین‌المللی مانند پارلمان اروپا بحثی که درباره این موضوع مطرح می‌شود این نکته است که هدایای دریافتی توسط مسئولین شفاف شود.
ثنایی افزود: همین شفافیت باعث شده است که در این کشورها، مسئولین یا هدیه‌ای نگیرند یا هدایای بسیار ناچیزی بگیرند تا عملکردشان توسط مردم و رسانه‌ها زیر سوال نروند.
مسئول محتوایی این حرکت با انتقاد از غیرشفاف بودن فرآیند قانونگذاری در مجلس به عنوان مهمترین نهاد قانونگذار در کشور، گفت: عملاً فقط بحث حمایت از طرح، شفاف می‌شود ولی این موضوع ارزش زیادی ندارد چون آرای نهایی نمایندگان شفاف نمی‌شود. این در حالی است که آشکار بودن آرا در مجالس جهان رویه بسیار مرسومی است و این اطلاعات در بسیاری از کشورهای جهان مانند کنیا، تونس و قرقیزستان به صورت شفاف می‌شود.
وی با اشاره به اینکه مشروح مذاکرات یکی از مهمترین مولفه‌های قضاوت درباره قوانین است، افزود: در ایران این کار بصورت کاغذی توسط روزنامه رسمی، و بصورت نسخه الکترونیک با تاخیر زمانی چند ساله توسط روزنامه رسمی و نیز سایت کتابخانه مجلس منتشر می‌شود. در حالی که ارائه مشروح مذاکرات الکترونیک و روزآمد مجلس، رویه بسیار مرسومی در دنیاست حتی مشروح مذاکرات کمیسیون‌ها مثلاً در پارلمان اروپا.
مسئول محتوایی این حرکت همچنین به این موضوع اشاره کرد: اطلاعات مربوط به حضور و غیاب نمایندگان هم در بسیاری از کشورهای جهان مانند گرجستان و عراق و تونس شفاف می‌شود و حتی بعضاً موجه یا غیرموجه بودن این غیبت‌ها هم اعلام عمومی می‌شود.
ثنایی در بخش پایانی سخنان خود تقاضا کرد: اولا سیاسیون از این حرکت حمایت کنند، ثانیا اساتید دانشگاهی ضرورت این مباحث را تبیین و فواید آن را بیان کنند؛ ثالثا نامزدهای انتخاباتی به این حرکت بپیوندند و از آنها حمایت کنند و رابعا اصحاب رسانه به ترویج مباحث بپردازند و از تمامی افراد برای حمایت از این حرکت و پیوستن به آن دعوت کند.
مسئول محتوایی این حرکت در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه دلیلی وجود دارد که نامزدهای انتخاباتی از شفافیت داوطلبانه حمایت کنند؟ گفت: پیش‌بینی می‌کنیم این حرکت در شهرستان‌ها می‌تواند مورد استقبال واقع شود و به یکی از معیارهای جمع‌آوری آرا تبدیل شود. البته به حمایت رسانه‌ها از این حرکت هم امیدواریم. البته هر نامزدی می‌تواند هر تعداد شاخصی را که علاقمند بود تکمیل کند.
ثنایی در پاسخ به سوالی درباره اینکه ارتباط شفافیت و مقابله با فساد چیست گفت: شفافیت راهکار مقابله با فساد نیست بلکه بستر مبارزه با فساد را فراهم می‌کند مثلا عدم حضور فراوان در جلسات مجلس یا افزایش شدید دارایی‌های نمایندگان مجلس. اگر این اطلاعات شفاف شود، می‌شود از مسئولین سوال پرسید.
در بخش دوم این نشست خبری، نمایندگان برخی از تشکل‌های دانشجویی حامی طرح «شفافیت داوطلبانه» نامزدهای انتخابات مجلس به بیان دیدگاه‌های خود درباره این طرح پرداختند.
در ابتدا احسان ایرانمنش، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف گفت: یکی از اصلی‌ترین خطوط قرمز جنبش دانشجویی، حزبی شدن و جناحی شدن است که متاسفانه از ابتدای انقلاب تاکنون بارها این اتفاق افتاده است. به نظر می‌رسد این طرح‌ها جزو طرح‌های سرآمدی است که جنبش دانشجویی توانسته است رهبری کند تا به سوی حل برخی از مهمترین مشکلات انتخاباتی کشور حرکت کند.
ایرانمنش با تاکید بر اینکه این حرکت می‌تواند الگویی از رفتارهای مناسب جنبش دانشجویی باشد، افزود: بنابراین ما از تشکل‌های مختلف دانشجویی برای پیوستن به این حرکت دعوت می‌کنیم که امیدواریم این دعوت ما مورد پذیرش آنها قرار بگیرد.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به تاکید فراوان مقام معظم رهبری درباره تناسب گفتمان و عملکرد افرادی که می‌خواهند نمایندگان مردم در مجلس باشند، با گفتمان انقلاب افزود: با شفافیت آرای نمایندگان مجلس امکان قضاوت درباره عملکرد آنها در بخش‌های مختلف مانند استکبار ستیزی فراهم می‌شود. همچنین با شفافیت وضعیت حضور و غیاب نمایندگان مجلس، میزان جدیت آنها برای حضور در مجلس سنجیده می‌شود.
ایرانمنش در پایان اضافه کرد: معمولا سیاستمداران علاقه زیادی به دادن شعارهای فسادزدایی دارند. پیوستن به این حرکت می‌تواند معیار مهمی برای سنجش صدق آنها در دادن این شعارها و به صورت جدی باشد. عدم پیوستن نمایندگان به طرح شفافیت داوطلبانه با منطق ساده و واضحی که این طرح دارد، نشان‌دهنده این است که ریگی در کفششان دارند.
در ادامه جلسه مجتبی رئیسی دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی گفت: متاسفانه در بعضی از بخش‌های کشور، فساد سیستمی شده است و به صورت نهادینه در حال دنبال شدن است.
دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی با تاکید بر اینکه امروز اولویت ما مبارزه با مفاسد اقتصادی نیست بلکه مبارزه با اقتصاد فاسد پرور است، افزود: دلیل شکل‌گیری چنین اقتصادی، عدم شفافیت است. مراکز قدرت و ثروت وقتی بوجود می‌آیند که اتاق‌های تاریکی در سطح کشور شکل بگیرند.
رئیسی در پایان سخنان خود با تاکید بر اینکه تمامی جریانات که از مردم دم می‌زنند، باید نسبت خود را با این حرکت مشخص کنند، اضافه کرد: ما صریحا درخواست می‌کنیم از شوراها و ائتلاف‌های انتخاباتی اصولگرایان و اصلاح‌طلبان و سایر گروه‌های سیاسی فعال در انتخابات منابع مالی خود را شفاف کنند. شفاف شدن این موضوع بستری برای جلوگیری از ایجاد اقتصاد فاسدپرور است.
احسان ابراهیمی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با انتقاد از زیرسوال بردن عملکرد و تکه‌پراکنی به نهادهای نظارتی انتخابات مجلس توسط برخی گروه‌های سیاسی گفت: موضوع اصلی انتخابات از دید ما این است که نامزدهای انتخابات به صورت شفاف خود را به مردم معرفی کنند. شامل آرا، سوابق کاری، وضعیت مالی و موارد دیگر. ما فکر می‌کنیم این حرکت تلاشی است در راستای ناکارآمد سازی این حربه‌ها. ما فکر می‌کنیم اگر کسی اعتماد به نفس کافی برای ورود به عرضه انتخابات داشته باشد، طبیعتا باید از این حرکات برای شفافسازی فضای انتخابات استقبال کند و به این حرکات بپیوندند.
ابراهیمی افزود: اگر کسانی از شفافسازی سابقه فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی خود نگرانی دارند، حق به هم زدن آرامش جامعه را ندارند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تهران اضافه کرد: اصولا دو نگاه درباره ورود به حاکمیت وجود دارد. اول آنکه حاکمان یک طبقه جدا از مردم هستند و دوم آنکه حاکمان بخشی از مردم هستند که مسئول انجام برخی وظایف از سوی مردم هستند. نظام اسلامی بر پایه این نگاه دوم شکل گرفته است. به نظر می‌رسد این نگاه در بسیاری از مسئولین، کم رنگ شده است یا آنها دچار سوء‌تفاهم شده اند. پیش نیاز اصلاح این وضعیت، شفافسازی سوابق فعالیت‌های نامزدان تصدی مسئولیت در نظام اسلامی است.
