✅ «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ (1) مَلِک النَّاسِ (2) إِلهِ النَّاسِ (3) مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاسِ (4) الَّذی یوَسْوِسُ فی صُدُورِ النَّاسِ (5) مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ (6)»
انسان‌ها حساس‌اند به شروری که پیرامونشان را گرفته است. این شرور را به انواع مختلف تعبیر می‌کنند؛ گاهی آن‌ها را همان موانع رسیدن به اهدافشان می‌دانند، گاهی آن‌ها را به هر آنچه برایشان ضرر ایجاد می‌کند می‌شناسند، گاهی نگاهشان روی هر آنچه فاصله‌شان را از خدا، از کمال، از سعادت زیاد می‌کند متمرکز می‌شود، گاهی آن‌ها را به کمی قدرت تفکر و تصمیم‌های عاقلانه در زندگی مرتبط می‌دانند.
به نقل از علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان، براساس انواع پناهگاهی که در ابتدای سوره آمده است انسان‌ها به هر کدام از این اسما می‌توانند پناه ببرند، بنابراین برای هر کدام از انواع شر لازم است نوع آن مشخص شود و بر پایه تعریفی مشخص، از آن به پناهگاهی مطمئن پناه برده شود تا از آسیب‌های آن در امان بود.
با توجه به معنای کلمه «خناس»، شری که در سوره فوق از آن یاد می‌شود «ایجادکننده تأخیر در انجام شدن هر کار خیر» است. این تأخیر می‌تواند با کندی همراه باشد مثل تأخیر در سحرخیزی، تأخیر در ورزش کردن، تأخیر در کمک کردن به دیگران و نیز می‌تواند با تندی و عجله همراه باشد مثل تأخیر در احترام گذاشتن به دیگران و استفاده عجولانه از کلمات نامناسب، عجله در خوردن غذا، عجله در انجام کارهایی که روی آن به خوبی فکر نشده و جوانب آن به‌درستی سنجیده نشده است. مهم تأخیر در خیری است که می‌توانست واقع شود.
انسان وقتی می‌خواهد هر یک از این‌ها را انجام دهد با القایی در درونش مواجه می‌شود که حالا چه وقت بیدار شدن است؟! بیشتر بخواب. حالا برای مطالعه وقت هست! تلویزیون نگاه کن. حالا جواب دندان‌شکن را بده تا بعد ببینی چه می‌شود.
تمام این واگویه‌ها برای فاصله انداختن بین انسان و خوبی‌ها و خیرات است. اما راهکار مقابله با آن چیست؟
اولاً انسان باید خیر و خوبی را بشناسد و هر آنچه را به وی ضرر می‌رساند و نفعی برایش ندارد و سبب انحراف از مسیر حق می‌شود شناسایی کند.
💠 ثانیاً برخلاف خناس که تأخیر می‌اندازد، انسان سرعتش را در انجام دادن آنچه برای کمال او نفع دارد بالا ببرد و تمرین کند که کار درستی را که باید انجام دهد به‌موقع عملی کند. با این دو کار می‌تواند از شر کندکننده خوبی‌ها، جان سالم به‌در برد و فاصله خود را روزبه‌روز و لحظه به لحظه با مبدأ خیرات و کمالات با خداوندو ائمه، همان‌هایی که «یسارعون فی‌الخیرات» هستند، کم و کمتر کند.
👈 نویسنده «سارا شهدزاده»
راه آسان دریافت مطالب ؛ عضو کانال سروش دانشجو ایران شوید
